LỢI ÍCH CỦA LỘT LÁ MÍA

TÍNH CẤP THIẾT CỦA BIỆN PHÁP

Lột lá mía (hay còn gọi là bóc lá mía) là một biện pháp đã được nhiều nước trên thế giới thực hiện từ lâu. Ở Việt Nam biện pháp này cũng đã được nông dân trồng mía khu vực Miền Bắc áp dụng rất tốt. Tuy nhiên biện pháp này đến nay chưa được phổ biến tại khu vực Nam Trung Bộ trở vào do hạn chế về nhân công và diện tích mía lớn.

Để đáp ứng được yêu cầu mới trong giai đoạn trồng và chăm sóc mía tại Việt Nam hiện nay. Biện pháp này cần được nhân rộng đến người trồng mía trong cả nước nhằm gia tăng hiệu quả kinh tế trên đơn vị diện tích.

MỤC ĐÍCH

Làm cho đồng ruộng luôn sạch sẽ, thông thoáng, tạo vi khí hậu thuận lợi cho sự phát triển của cây mía. Tăng cường lưu lượng không khí và làm phong phú thêm CO₂ trong tán cây qua đó cung cấp một môi trường lý tưởng cho sự phát triển của cây mía.

Giảm sự nảy mầm do sự tích tụ nước trong vỏ của một số giống. Hạn chế các lá mía già không còn khả năng quang hợp nhưng lại tiêu thụ sản phẩm quang hợp của các lá xanh. Tập trung dinh dưỡng nuôi cây và nâng cao hiệu quả tích lũy đường trong cây mía.

Tạo ra nguồn chất hữu cơ đáng kể khi lá mía được lột khỏi cây bị phân huỷ, cung cấp dinh dưỡng trở lại cho cây mía và làm cho đất được tơi xốp hơn. Với trung bình từ 7-10 tấn/ha lượng lá mía để lại sau khi lột, nếu được tủ lại ruộng, rải đều trên mặt ruộng, sau một thời gian sẽ phân hủy tạo thành một lượng phân hữu cơ khá lớn cho đất, giúp đất thêm tơi xốp và màu mỡ, làm tăng mật độ giun đất lên 2,5 lần so không tủ lá và giảm được khoảng 2 triệu đồng/ha/vụ tiền mua phân bón hữu cơ (theo tính toán của một số nông dân tỉnh Thanh Hóa).

Loại bỏ nơi cư trú thuận lợi, làm lộ thiên một số loài sâu hại như rệp sáp, bọ phấn trắng, sâu đục thân… cho côn trùng thiên địch tấn công tiêu diệt, từ đó làm giảm bớt mức độ gây hại của chúng, giúp tăng năng suất và chất lượng mía nguyên liệu.

Chống đổ ngã cho mía. Tạo thuận lợi cho việc di chuyển và di chuyển dễ dàng trên đồng ruộng, đặc biệt là để kiểm tra tình trạng của cây trồng và lên các kế hoạch bảo vệ cây trồng và chăm sóc.

YÊU CẦU

ĐỐI VỚI LỘT LÁ MÍA:

• Khi lột lá, cần chú ý lột hết các lá già, lá khô, giữ lại những lá còn ôm bẹ, chỉ để lại từ 8-10 lá xanh.
• Lá già sau khi bị loại bỏ được tủ xuống rãnh ruộng mía để bón Phân trung lượng – điều hòa pH đất phủ lên mặt lá.
• Ruộng mía phải được làm ít nhất 2 lần trong năm.

ĐỐI VỚI BÓN PHÂN TRUNG LƯỢNG – ĐIỀU HOÀ pH ĐẤT:

• Bón phủ đều với định mức được khuyến cáo lên mặt lá mía sau khi đã lột lá.

Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ Ý NGHĨA THỰC TIỄN

Lột sạch lá mía trước thu hoạch cũng tạo điều kiện cho việc chặt mía sát gốc hơn, giảm bớt thiệt hại về năng suất và chất lượng. Riêng về thiệt hại do chặt gốc cao, theo tính toán, trung bình nếu chặt mía gốc để cao 3 – 5 cm sẽ mất khoảng 4,5 – 5 tấn mía/ha.

Lột lá mía, nhất là lột sạch lá trước thu hoạch sẽ giúp tạo điều kiện thuận lợi trong thu hoạch mía, giảm chi phí thu hoạch mía, làm cho mía nguyên liệu sạch hơn, giảm lượng tạp chất đưa về nhà máy, tiết kiệm được một phần chi phí vận chuyển và chi phí chế biến vô ích, nâng cao tổng thu hồi và hiệu quả chế biến. Theo tính toán, cứ 1% tạp chất sẽ giảm đi 0,1 – 0,2% tổng thu hồi trong chế biến có nghĩa là cứ tăng 1% tạp chất sẽ mất đi từ 2 – 4 kg đường/tấn mía ép.

Việc bổ sung thêm chất điều hòa pH đất phủ lên mặt lá ngoài tác dụng làm phân hủy xenluloza của lá mía, nó còn có tác dụng khử chua, hạ phèn, nâng cao độ pH của đất, giúp cây mía tăng hiệu suất sử dụng dinh dưỡng. Ngoài ra chất điều hòa pH đất còn có tính sát khuẩn các nấm bệnh tồn trú trong môi trường đất. Giúp cây mía khỏe mạnh hơn.

Kết quả của chương trình nếu được nhân rộng sẽ là một lợi ích đang kể cả khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên, tạo công ăn việc làm cho rất nhiều nông dân trong lúc nông nhàn. Người trồng mía có hiệu quả kinh tế cao hơn khi ruộng mía ít sâu bệnh, chữ đường cao. [Theo nghiên cứu của Trường ĐH Nông nghiệp Tamil Nadu (Ấn Độ) cho thấy ruộng mía được lột lá 2 lần có tỷ lệ cây bị sâu đục lóng hại là 8,3% tỷ lệ cây bị rệp sáp hại là 8,5% thấp hơn so với ruộng đối chứng không lột lá tương ứng là 9,4% và 10,6%, dẫn tới năng suất mía ở ruộng được được lột lá đạt 115,2 tấn/ha, cao hơn so với ruộng đối chứng không lột lá chỉ đạt 106,0 tấn/ha]. Ngoài ra, các Nhà máy đường có nguyên liệu sạch hơn để sản xuất.

PHƯƠNG PHÁP LỘT LÁ MÍA

Lá Mía hoàn chỉnh bao gồm 2 phần chính là bẹ lá và phiến lá, trong đó phần bẹ ôm lấy đoạn thân lóng còn phần phiến lá vươn ra ngoài đón lấy ánh sáng quang hợp cho cây. Độ ôm chặt thân của lá mía là tùy theo đặc điểm di truyền của giống mía. Có giống, lá mía rất dễ tự bong ra khi già, khô, rất thuận lợi cho việc lột lá, chăm sóc và thu hoạch mía. (Thường các giống có nguồn gốc Thái Lan khó lột lá hơn giống có nguồn gốc từ Trung Quốc).

Một cây Mía có thể có từ 30-35 lá tương ứng với số lóng mía được hình thành, nhưng mỗi lá chỉ đảm nhiệm nhiệm vụ quang hợp chính cho cây trong một thời gian nhất định (thường được gọi là giai đoạn lá bánh tẻ). Thông thường chỉ có 8-10 lá trên cùng lá có vai trò đáng kể trong quá trình quang hợp. Căn cứ vào đặc điểm nêu trên biện pháp lột lá mía được thực hiện được cho là đúng kỹ thuật phải đảm bảo những yêu cầu sau đây:

• Khi lột lá, cần chú ý lột hết các lá già, lá khô, chỉ để lại từ 8-10 lá xanh ở phần ngọn, đồng thời nhổ, giật, cắt bỏ các cây sâu và các mầm, chồi vô hiệu. Khi lột lá cần lưu ý nắm chắc bẹ lá giật ngang, không nên giật xuống sẽ làm rách vỏ mía, gây tổn thương cơ giới cho cây, tạo điều kiện cho các bệnh hại thân xâm nhập, gây hại.
• Kỹ thuật lột lá mía chỉ nên bắt đầu lột bỏ các lá mía già khi cây mía đạt trên 5 tháng tuổi (150 ngày). Việc lột lá sớm quá có thể gây hại, hạn chế tốc độ tăng trưởng và sức chống chịu của cây mía về sau. Tiến hành lột lá từ 2-3 lần, định kỳ 1-2 tháng/lần tùy theo giống mía và điều kiện canh tác.
• Không nên lột các lá còn quá xanh, nên tủ lá vào gốc hoặc rải đều lên mặt ruộng và không nên thu gom lá ra khỏi ruộng (vừa tốn công, vừa làm mất đi một lượng chất hữu cơ đáng kể.